Knopjes en piefjes

Het zal best aan mij liggen, dat doet het meestal bij dit soort dingen, maar volgens mij hebben meer mensen last van de volgende problemen. In het laatste deel van het vorige millennium vonden we met z’n allen het woord ,,ergonomie’’ uit. Men gebruikt deze fraaie term om aan te geven of iets wel of niet makkelijk hanteerbaar is. Tegelijkertijd begon men er alles aan te doen om de hanteerbaarheid van de dagelijkse gebruiksvoorwerpen zo moeilijk mogelijk te maken. Mensen zijn in de loop der eeuwen wel een beetje aangepast aan de tijd, we worden langer dan vroeger, hebben dunnere vingers en de hersenen zijn in grote gegroeid terwijl de spierkracht afnam, want als je goed je hersens gebruikt heb je geen spieren meer nodig. Veel dingen die vroeger lomp en groot waren zijn nu handzamer en klein geworden. Een kruiwagen heeft nog steeds twee handvatten maar door het gebruikte materiaal zijn ze lichter in gebruik. Deurkrukken zien er nog steeds bijna net zo uit als honderd jaar geleden, maar hebben nu een aantal versiersels die de handzaamheid niet ten goede komen. Tot zover kunnen we er wel mee leven, geen probleem. Maar een stelletje kabouters zit thans apparatuur uit te vinden die slechts bedienbaar is door hun soortgenoten uit het grote Rien Poortvliet boek. Neem nou de GSM, leuk speeltje, je kunt er alles mee, van een biljartspelletje tot internetten en als je mazzel hebt zelfs bellen! Het enige probleem bij die pientere doosjes, ze zijn straks net zo klein als een aansteker, is de bediening. Als ik mijn vinger naar het toetsenbord, nou zeg maar toetsenpostzegel breng, dan kan ik met één druk alle tien de toetsjes indrukken. De afmetingen van het ding zijn zodanig dat je oor nog wel kontact maakt met het ding, maar verder lul je maar wat in de ruimte, want het microfoontje van het toestel zit ergens onder je oorlel. En dan maar schelden dat de verstaanbaarheid vaak zo slecht is, ja aan m’n hoela, dat is toch normaal? Met de afstandsbedieningen van je tv is het al niet veel beter. Ik ben een fanatieke teletekst kijker en zit elk moment dat ik er de gelegenheid voor heb het laatste nieuws op te roepen. We hebben een afstandsbediening waar je met je vinger meteen pagina 100 tot 888 kunt oproepen! Je hebt bijna een cocktailprikker nodig om de toetsjes in te kunnen drukken. Nou ben ik nog niet stokoud, maar vele bejaarden krijgen het niet meer voor elkaar om ,,goede tijden slechte tijden’’ op te zetten omdat kanaal vier alleen samen met zes zeven en acht in te drukken is. Welke debielen op het idee zijn gekomen de dingen zo klein te maken dat de bedienbaarheid naar het nulpunt is afgedaald weet ik niet, maar het kunnen haast geen mensen zijn geweest. Laatst zag ik een horloge, nee niet zomaar een, ben je gek. Ze hadden kans gezien om rond de kast tientallen piefjes aan te brengen die allemaal een andere functie hadden. Je kon er, theoretisch, de afstand aarde- maan mee berekenen, je koorts opmeten, je hartslag bekijken, het bioritme berekenen van je buurvrouw en er e-mail mee verzenden. Er zat een handig stokje bij, dat kon je opbergen in een piepklein tasje dat je in je zak kunt steken, daarmee moet je dan de knopjes bedienen. Gelukkig staan hier en daar nog torenklokken want anders zou je niet meer weten hoe laat het is. Het wemelt van de uitvindingen die vaak nutteloos zijn. Neem nou de voicemail: ,,Hallo, je spreekt met Janneke en Karel, wij zijn er even niet, maar je kunt ons bellen op ons andere nummer’’ Draai je dat dan, krijg je hetzelfde te horen, vroeger werd er gewoon niet opgenomen als er niemand thuis was, veel goedkoper en duidelijker. Vluchten kan niet meer zeg ik altijd, vroeger was je er even niet, nu moet je bereikbaar zijn, we lijken wel dokters! Nee, uitvindingen en nieuwigheden, ach ze weten niet wat ze doen. Fietsen en die andere pruttelpotten hebben nu voorgang van rechts, maar overal waar dat het geval is maakt men nu voorrangswegen om te voorkomen dat ze het ook echt hebben, zelfs in Hoogvliet! Soms zou ik willen dat mensen meer hun computers gebruiken in plaats van die duffe hersens. 

Jan Koopmans.