Peentje eten

Wat je niet weet zul je ook niet missen. Een oeroude uitdrukking met een waarheid als een koe, of koei voor de Rotterdammers. Daar moest ik vorige week aan denken toen ik bij Speelwereld even aan een tafeltje zat bij te komen met een glaasje ranja. Een medewerkster deelde peentjes uit en menigeen begon op dit groenvoer te knagen, een konijn was er niks bij. Mijn gedachten dwaalden af naar mijn geboortedorp, iedereen had daar een groentetuin en haast was er slechts als er ergens brand was. Bij mijn ouders in de gang hing een zwarte wandtelefoon met als abonnee nummer 17, we waren één van de weinigen die telefoon hadden destijds. We misten de GSM niet want die bestond (gelukkig) nog niet. Als het ding rinkelde, ja dat deden ze toen, dan renden mijn ouders onmiddellijk de gang in om de zware hoorn op te nemen, wie het eerst was hoefde niet de afwas te doen. Wij, de kinderen, haalden het niet in het hoofd om de hoorn op te nemen want telefoon was voor volwassenen en niet voor pubers. Net als de radio, een markant apparaat bestaande uit twee delen, een ontvanger en een versterker, wij mochten er op zondag wel eens naar luisteren maar nooit aankomen, de rest van de week maakte je zelf muziek op een blokfluit, gitaar of ukelele. We misten de computer niet omdat hij niet bestond. Was dat dan niet saai? Nee, dat was het niet want je miste niks in je leven, we vermakten ons met wat er wel was, een paar lege blikjes en een vliegertouw waren onze intercom en als we daar op uitgekeken waren werden het blikjes onder je voeten met een touwtje zodat je groter werd. Het kruidentuintje was niet voor de hobby maar puur omdat het heel gewoon was dat je zelf de smaakvolle kruiden kweekte voor je prakkie. Wij hadden al butagas maar menigeen stookte nog op turf of briketten, je miste de magnetron of inductieplaat niet omdat die niet bestond. Gek dat je daar aan denkt als je bij Speelwereld op een bankje zit, zou ik oud worden? Mijn vader was aannemer en nog een heleboel meer, hij zaagde planken met de hand en klom gammele ladders op om dakpannen te leggen, hij miste de machines en de hoogwerkers niet omdat die niet bestonden. Op Speelwereld zag ik een palenhut van de scouts en begreep toen dat sommigen toch nog terug denken aan de tijd dat er niets bestond waar je naar kon verlangen. Speelwereld is een beetje van beide wat, oud en nieuw. Moderne opblaasbare attracties naast het ouderwets broodbakken. Radiobestuurde vliegtuigjes naast een handgemaakte palentoren, contrasten alom.
We kregen van één van onze (vele) kinderen een eetentje aangeboden in een restaurantje even buiten de stad. Ik ben zelf geen echte liefhebber van groenvoer, in de uitgaanswereld vaak een rauwkostsalade genoemd, maar ik kreeg daar toch wel een heerlijk onvervalst bord met van alles en nog wat. Echt ouderwets! Er zaten wel wat vreemde struiken in maar ik ben avontuurlijk genoeg om alles te proberen, zeker in dit geval waar de dressing heel bijzonder was. Die dressing zou ik vroeger niet hebben gemist omdat deze toen niet bestond. Even een hilarisch moment was er toen ik een wat wrange smaak in de mond kreeg van een nieuw soort witachtige groente die totaal niet lekker was, zelfs niet met een sausje erbij. Na wat betere studie van het object bleek dat ik een waxine lichtje zat op te peuzelen, zeker er in gevallen toen ik de mosterd pakte. Toch ook daar zag je weer de verschillen tussen oud en nieuw. Veel werd bereidt op de bakplaat maar ook hoorde je regelmatig het belletje van de magnetron, die miste je vroeger niet omdat…..  
Je kunt tegenwoordig alles kopen wat je maar verzinnen kan, althans dat lijkt zo want in de toekomst kijkt men vast met melancholische blikken terug naar toen je een GSM nog in je hand kon houden en de ouderwetse vaatwasser nog het werk deed. Want dan heb je vast een GSM in je bovenarm geïmplanteerd en zijn er zelfreinigende eetborden. Ik ben zelf redelijk modern ingesteld, ik hou van hightech en werk er zelf ook aan mee om ze uit te vinden, maar toch denk ik wel eens met weemoed terug aan de tijd dat dingen bestonden die er niet meer zijn, wat was er mis mee? Vreemd in deze tijd is wel dat men van ouderwetse ambachtelijkheid meer mag en kan verwachten dan van machinale lopende bandproducties, was het vroeger dan toch beter? Je wist toen in ieder geval niet wat je miste. Nu weet ik het wel: vroeger.

Jan Koopmans